Hamilelik süresince annenin tükettiği besinler kan yoluyla bebeklere de geçer. Annenin sağlıksız beslenmesi ya da beslenme dengesini sağlayamaması, bebeğin de bu süreçte sağlıksız bir gelişim katetmesine sebep olur. Özellikle sağlıklı bir gebelik süreci geçirmek isteyen annelerin, bunun yolunun vitamin ve mineral ağırlıklı beslenmeden geçtiğini bilmesi gerekir. Peki hamilelik öncesi vitamin tüketimi neden önemlidir? Hamilelik öncesinde hangi vitaminleri almak gerekir?
Hamilelik Öncesine Genel Bir Bakış
Annenin ve bebeğin sağlıklı olması, hamilelik sürecinde uygulanması gereken birkaç unsura bağlıdır. Annenin kendisini bu süreçte bağımsız olarak görmesi ve hamilelik öncesi beslenme düzenini ilerletmesi doğru değildir. Bunun temel sebebi, bebeklerin ihtiyaç duyduğu besinleri annenin tükettiği besinlerden kan yoluyla alıyor olmasıdır.
Vitamin kullanımı, hamilelik süresince önemli olduğu hamilelik öncesinde de önemlidir. Özellikle hamile kalmak isteyen ancak bir türlü bu konuda sevinçli haber alamayan kişilerin vitamin alımına dikkat etmeleri önerilmektedir. Çünkü bazı vitaminlerin döllenmenin gerçekleşmesi ve embriyonun rahme tutunması sürecinde rol oynadığı bilinmektedir. Bununla birlikte tutunan embriyonun gelişmesi ve düşük ihtimalinin azaltılması için de sağlıklı ve dengeli beslenmek gereklidir. Dengeli beslenmek için hamilelik öncesi vitamin tüketimine aşağıdaki vitaminlerin özellikle dahil edilmesi gereklidir.
Folik Asit
Folik asit, hem hamilelik öncesi 3 ayda hem de hamileliğin özellikle ilk 12 haftasında tüketilmesi gereken bir vitamindir. Diğer adı B9 vitamini olan folik asidin en temel görevi, bebeğin sinir sisteminin gelişmesini sağlamak ve DNA sentezini desteklemektir. Folik asit eksikliğinde birtakım sinir sistemi anomalilerinin meydana geldiğini söylemek mümkündür. Bunun en temel örneği ise erken doğum riskidir.
Bilindiği üzere B vitamin grubunun suda çözünmesi ve vücutta depolanması mümkün değildir. bu sebeple bu vitamin grubunun günlük olarak tüketilmesi gereklidir. Önerilen günlük miktar ise 400 mcg civarıdır.
Günlük folik asit ihtiyacını karşılamak için yeşil yapraklı sebzeleri, tam tahılları, yumurta sarısını, karaciğeri ve barbunyayı tüketmek mümkündür. Özellikle ıspanak ve brokoli yoğun miktarda B9 vitamini bulundurmaktadır.
Omega 3
Omega 3, kalp sağlığından bağışıklık sistemine, göz sağlığından beyin gelişimine kadar vücudun birçok önemli fonksiyonunda etkilidir. Vücutta üretilmeyen bir esansiyel yağ olması sebebiyle günlük tüketimi gereklidir. Özellikle gebelik öncesinde omega 3 tüketmek, hem annenin hem de bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesini beraberinde getirecektir. Bebeğin organlarının sağlıklı bir şekilde gelişiminde de yine omega 3’ün etkili olduğunu söylemek mümkündür.
Genellikle deniz mahsullerinde yaygın olarak bulunan omega 3’ün somon, uskumru gibi balıklara ek keten tohumu, chia tohumu, avokado ve ceviz gibi besinlerde de bulunduğunu söylemek mümkündür. Günlük tüketilecek olan birkaç ceviz, gerekli ihtiyacın önemli bir kısmının giderilmesini mümkün kılacaktır.
D Vitamini
Özellikle kemik sağlığında çok önemli bir fonksiyona sahip olan D vitamini, bebeklerin gelişimini ve bağışıklık sistemini de doğrudan destekler. Bu sebeple gebelik öncesi dikkat edilmesi gerekenler listesinin başında D vitamini eksikliği yer alır. Takviye gıdalar yoluyla da giderilmesi mümkün olan D vitamini ihtiyacı, patates, yumurta, mantar ve deniz mahsullerinin tüketimiyle de karşılanabilir.
Demir Eksikliği
Demir eksikliği, hamilelik sürecinden bağımsız olarak sorun arz eder. Genç yaşlı fark etmeksizin her bireyin günlük demir ihtiyacını tüketmeye önem göstermesi gerekir. Ancak hamilelik sürecinde bu unsur çok daha önemli hale gelir. Bunun temel nedeni ise demir eksikliğinin düşük riski dahil birçok sorunu beraberinde getirmesi olarak gösterilir.
Hamileliğin meydana gelmesiyle birlikte kan hacminde artış görülür. Bebek ise ihtiyaç duyduğu besinleri kan yoluyla alır. Son derece önemli olan demirin bebekçe depolanması için ise annenin demir depolarını kullanılır. Annede demir oranının düşük olması bu süreçte düşük riskinin ortaya çıkmasına, bebekte gelişim gerili görülmesine, annede sürekli yorgunluğa ve halsizliğe sebep olur.
Demir eksikliği ile mücadele etmek için yumurta, semizotu, ıspanak, tavuk, kırmızı et, kuru üzüm gibi demiz açısından zengin olan besinler tüketilebilir. Bununla birlikte takviye gıda desteği de alınabilir.
Çinko
Hamilelik öncesi vitamin takviyesi yapılırken çinkonun da geri plana atılmaması gerekir. Hem kadının hem de erkeğin üreme sistemini destekleyen çinko, hamilelik oluşumunu destekleyen bir yapıya sahiptir. Kadınlarda yumurtlamayı destekliyor olması, bunun en temel örneğidir.
Çinko yaygın olarak kırmızı ette, fındıkta, kabak çekirdeğinde, süt ürünlerinde, tahıllarda bulunur. Balık türlerinde de yoğun miktarda çinko bulunur. Ancak özellikle istiridye gibi deniz mahsullerinden maksimum verimi almak için iyi pişmesine özen göstermek gerekir.